พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย อัฏฐกนิบาต [2.ทุติยปัณณาสก์] 1.โคตมีวรรค 6.ภยสูตร
6. ภยสูตร
ว่าด้วยภัยเป็นชื่อของกาม1
[56] ภิกษุทั้งหลาย
1. คำว่า ภัย เป็นชื่อของกาม
2. คำว่า ทุกข์ เป็นชื่อของกาม
3. คำว่า โรค เป็นชื่อของกาม
4. คำว่า ฝี เป็นชื่อของกาม
5. คำว่า ลูกศร เป็นชื่อของกาม
6. คำว่า เครื่องข้อง เป็นชื่อของกาม
7. คำว่า เปือกตม เป็นชื่อของกาม
8. คำว่า การอยู่ในครรภ์ เป็นชื่อของกาม
คำว่า ภัย นี้เป็นชื่อของกาม เพราะเหตุไร
เพราะสัตว์โลกผู้ยินดีด้วยกามราคะ ถูกฉันทราคะ2เกี่ยวพันไว้ ย่อมไม่พ้นจาก
ภัยทั้งที่มีในภพนี้ ทั้งที่มีในภพหน้า ฉะนั้น คำว่า ภัย นี้ จึงเป็นชื่อของกาม
เชิงอรรถ :
1 ดู องฺ.ฉกฺก. (แปล) 22/23/453, ขุ.จู. (แปล) 30/137/445-446
2 ฉันทราคะ หมายถึงความกำหนัดด้วยอำนาจความพอใจกล่าวคือตัณหา (องฺ.ติก.อ. 2/113/260) ทั้งกาม-
ราคะ และฉันทราคะ เป็นชื่อเรียกกิเลสกามในจำนวน 18 ชื่อ คือ (1) ฉันทะ (ความพอใจ) (2) ราคะ
(ความกำหนัด) (3) ฉันทราคะ (ความกำหนัดด้วยอำนาจความพอใจ) (4) สังกัปปะ (ความดำริ)
(5) ราคะ (ความกำหนัด) (6) สังกัปปราคะ (ความกำหนัดด้วยอำนาจความดำริ) (7) กามฉันทะ (ความ
พอใจด้วยอำนาจความใคร่) (8) กามราคะ (ความกำหนัดด้วยอำนาจความใคร่) (9) กามนันทะ (ความ
เพลิดเพลินด้วยอำนาจความใคร่) (10) กามตัณหา (ความทะยานอยากด้วยอำนาจความใคร่) (11) กาม-
เสนหะ (ความเยื่อใยด้วยอำนาจความใคร่) (12) กามปริฬาหะ (ความเร่าร้อนด้วยอำนาจความใคร่)
(13) กามมุจฉา (ความสยบด้วยอำนาจความใคร่) (14) กามัชโฌสานะ (ความติดใจด้วยอำนาจความใคร่)
(15) กาโมฆะ (ห้วงน้ำคือความใคร่) (16) กามโยคะ (กิเลสเครื่องประกอบด้วยอำนาจความใคร่)
(17) กามุปาทานะ (กิเลสเครื่องยึดมั่นคือความใคร่) (18) กามัจฉันทนีวรณะ (กิเลสเครื่องกั้นจิตคือ
ความพอใจด้วยอำนาจความใคร่) ขุ.ม. (แปล) 29/1/2
